Linux üzerinde Müzik üretilmesi hakkında
Oğlum Bilgehan’ın 9 aylık olması sonrasında daha bilinçli hareket etmesi ile hiç girmediğim bir alan olan müzik üretilmesi kısmına giriş yapma fırsatı buldum. Bunun için kullandığım donanım ve yazılımlardan bahsetmek istiyorum.
Donanım süreci
Öncelikle çocuklar için eğlenceli bir oyuncak olan Fisher-Price’ın “Baby’s First Keyboard” adındaki ürünü ile başlayacağım. Oldukça güzel bir oyuncak. Kapalı ve 2 seviyede ses seviyesi bulunan, 4 farklı modu bulunan. Bunlardan birisi genel eğitim, diğeri normal piyano ve son 2 mod olarak da ördek ve inek seslerinden oluşan güzel bir oyuncak. Özellikle 9 aylık bebek için örnek ve inek sesleri oldukça eğlenceli gelmekte. Fakat ben de birlikte oynarken notalarla entegre olmak içi normal piyano modunda kullanarak ilgilendim.
Sonrasında, daha önceden bildiğim fakat hiç kullanma fırsatım olmayan MIDI (Musical Instrument Digital Interface) klavye bakmaya başladım. Tabi ki özellikle Linux üzerinde de rahatlıkla çalışacak bir model kullanmak ve tabi ki bir MIDI klavyenin, kendi üzerinde hiçbir ses öğesi barındırmadığı için notaları bilgisayara aktarması yeterli idi. Bu yönüyle zaten Piyano veya Org’tan ayrılmakta. Dijital özelliğe sahip Dijital Piyano ve Dijital Org’lar ise her ikisini birden yapabilmekte olduğunu ise okudum.
Bu konuda çok uzman olmasam da incelediğim kadarıyla “M-Audio Keystation Mini 32 MK3” ürününü giriş olarak oldukça beğendiğimi söyleyebilirim. İlgili ürünün üzerinde 32 tuş yani 2.5 oktav bulunması ise 2 oktavlık sürümlerden daha iyi olabileceğini düşündürdü. Ama faydası hakkında bir düşüncem yok. Oktav değişim tuşlarının renklendirmesinin olması da şuan için oldukça güzel hissiyat vermekte.
Ve yazılım
Bu adımdan sonra ve hatta donanım gelmeden dahi Ubuntu üzerinde çalışacak yazılımları incelemeye başladım. Çeşitli amaçlar için çeşitli açık kaynak kodlu yazılımlar olduğu gibi öncelikle DAW (Dijital Audio Workstation) isimli bir Dijital Ses Ortamına ihtiyaç olduğunu görmüş oldum.
Genellikle profesyonel uygulamaların MacOS başta olmak üzere Windows için de kullanıldığını görmüş oldum. Daha eskilerden bildiğim RoseGarden’ın sadece görsel olarak çok eskide kaldığını, Reaper isimli güçlü bir uygulama olduğunu görüp, öncesinde ise daha basit olarak gördüğüm LMMS (Let’s Make Music) isimli uygulamanın ilk aşama işimi göreceğini düşündüm. Hatta çok güzel bir kullanıcı rehberinin olması da oldukça hoş. Kurulumu için Ubuntu’nun standart deposu yerine kendi güncel bir Deb deposu veya AppImage çözümleri var. Ben depo çözümünü tercih ettim. Güncellemeleri depodan çekmesi daha kontrollü olacağını düşünüyorum. AppImage için de muhtemelen bir çözüm düşünmüşlerdir ama bulaşmamak istedim.
DAW uygulaması ile aslında MIDI cihazınızı USB ile bağlayıp anında sesleri çeşitli çalgılara çevirebiliyorsunuz, denemeler yapıp kayıtlar alıp, sonrasında bu notalar üzerinde işlemler yapabiliyorsunuz. Bu donanım entegrasyonu oldukça hoş ve güzel. Bu kısım özellikle “Piano-Roll” penceresi için kullanılmakta.
LMMS’nin sevdiğim bir yanı da özellikle bu Preset’leri genişletebileceğiniz ve çeşitli Sample (Örnek)lere ulaşabileceğiniz bir paylaşım platformuna sahip olması olarak görülebilir. Küçük boyutlu xpf uzantılı presetlerle farklı enstrümanlar ekleyebilmektesiniz. Henüz çok detayına girmesem de enstruman gibi wav uzantılı ama tabi ki daha büyük dosyalar da enstrüman gibi kullanılabiliyor. Tabi ki birden fazla enstrüman’ı bağlayarak melodiler, ezgiler ve besteler çıkartabilirsiniz.
Özet olarak siz bir kere nota olarak MIDI cihazınızla “kayıt (!)” yaptığınızda arkada bu notaları düzenleyip, farklı enstrümanlar gibi ses çıkartabiliyorsunuz. Tabi bu işlem sonrasında çıktı alırken ses içermeyen ama çok küçük boyutta “midi” formatında veya ses içeren “mp3 ve wav” formatında dosyalar kaydedebiliyorsunuz.
GNU/Linux sistemde olması gerektiğini düşündüğüm bir diğer uygulama da “MuseScore 2" uygulaması. Uygulama Ubuntu’nun kendi deposunda bulunmaktadır. Aslında bu uygulama müzik notaları yazmak için de kullanılsa da benim için “midi” formatını girdi olarak alıp, bunu notalara otomatik dökmesi için oldukça güzel çözüm sunuyor. Ek olarak midi olarak kaydettiğiniz enstrüman’ı bu uygulamadan da değiştirip farklı enstrümanlarla dinleyebiliyorsunuz.
Son olarak önereceğim uygulama ise daha basit ama hızlı çözüm için güzel bir uygulama olan VMPK yani Virtual MIDI Piano Keyboard. Uygulama Ubuntu’nun kendi deposunda bulunmakta. Bu uygulama ile ister fiziksel MIDI cihazınızı bağlayarak hangi oktav’da olduğunuzu görebileceğiniz şekilde oktav değişimlerini de gösterecek şekilde bir sanal piyano alanı oluşturabilmesi. Fiziksel bir cihazınız olmadığı durumda normal klavye ile veya fare tıklaması ile MIDI Klavye kullanımına benzer işlev yapabilmektesiniz. Özellikle hızlı melodi denemeleri için oldukça eğlenceli.
Ve son olarak da özellikle analog müzik kayıtlarını düzenlemek için Audacity isimli uygulama oldukça güzel düzenleme sonuçları vermekte.
Özet
Özetle diğer paralı ve hatta profesyonel DAW uygulamalarını deneyimleyemediğim için pek bir şey diyemeyeceğim ama temel düzeyde LMMS oldukça işimi çözmekte. Reaper ise birkaç adım sonrasında incelemek istediğim bir uygulama olarak duruyor. Ama hızlı çözüm için LMMS işimi gördü. Bundan sonrası ise Müzik Teorisi, hayal gücü ve eğlenceleri barındırıyor.
